مسجد امام خمینی تهران

مسجد امام خمینی تهران در خیابان پانزده خرداد (بوذرجمهری) واقع شده و به بازار تهران محدود است. مسجد شاه یا سلطانی، از مسجدهای هتل تاج محل بزرگ و معروف تهران است که از بناهای دوران فتحعلی شاه قاجار به شمار می‌رود. بنای مسجد امام خمینی تهران در سال 1240 هجری قمری پایان یافت. نام فتحعلی شاه در پیشانی ایوان بزرگ در سمت قبله، به خط نستعلیق نوشته شده است. همچنین نام ناصرالدین شاه قاجار، که در سال 1307 هجری قمری به فرمان وی تعمیراتی در مسجد انجام شد، بر سردر جلوخان شمالی دیده می‌شود. دو مناره کنونی سردر مسجد، متعلق به زمان ناصرالدین شاه است که به طرفین ایوان شمالی افزوده شده است. طرح ساختمان گنبد اصلی مسجد بر اثر تعمیراتهتل اسپیناس تهران سالهای گذشته به صورت صاف درآمده است. مسجد امام خمینی تهران از لحاظ وسعت صحن، شبستان‌های زیبا، گنبد عظیم کاشی کاری و طاقها و سردر، باشکوه و جالب است و نمونه‌های کاشی کاری بدیع آن زمان، در آن دیده می‌شود.


مسجد جامع رجبعلی تهران

مسجد جامع رجب‌علی تهران که در خیابان پانزده خرداد (بوذرجمهری) در محله درخونگاه واقع شده، از مسجدهای قدیمی شهر تهران است و صحنی نسبتاً وسیع و شبستان تابستانی و زمستانی دارد. ایوان مدرسه مسجد جامع رجب‌علی تهران، زیبایی هتل لاله تهران خاصی دارد . ایوان مدرسه و شبستان قدیمی مسجد جامع رجب‌علی تهران از لحاظ سبک ساخت و اسلوب کاشی‌کاری و همچنین کتیبه خط ثلثی که بر بالای ایوان رفیع نصب شده، بسیار جالب و ارزنده است. طاق نماهای دو روی ایوان و دو گوشواره بالایی آن، دارای طاق‌بندی و کاشی کاری ممتاز است. در این قسمت از بنا، کتیبه‌ای که به خط ثلث سفید رنگ بر متن کاشی های لاجوردی نصب شده، حاکی از مرمت مسجد است. طاق نماهای ایوان و صحن مسجد عموماً مزین به کاشی کاری‌هایی خوش طرح است. در میان کاشی کاری‌ها، به شیوه  هتل لاله رایج در دوران صفویه و مانند مدرسه چهارباغ اصفهان، به خط کوفی واژه‌های «الله» و «علی» را با قطعات کاشی ساخته‌اند. در پشت این ایوان بلند، شبستان و حجره‌های مسجد جامع رجب‌علی تهران واقع شده است. این شبستان از نظر هنر معماری و تزئینات کاشی کاری دوران قاجار، بسیار زیبا و حائز اهمیت است. در میان دایره کاشی ایوان، نام کاشی کار و استاد بنا ثبت شده است.


مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین

از تنها کتیبه باقی مانده از ساختمان مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین چنین پیداست که بنای یاد شده در سال 1270 هجری قمری به هتل استقلال پایان رسیده است.مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین پس از مرگ میرزا تقی خان امیرکبیر از محل ثلث دارایی او به همت مرحوم شیخ عبدالحسین تهرانی معروف به شیخ العراق ساخته شد و به همین دلیل به نام مسجد شیخ عبدالحسین موسوم شد. از آنجا که بازرگانان آذربایجانی مقیم تهران، در مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین مراسم تعزیه برگزار می‌کردند، به این بنا، مسجد ترکها یا مسجد آذربایجانیها هم گفته می‌شود. در ضلع غربی این مسجد، هتل استقلال تهران مسجد قدیمی و بزرگ دیگری است که همزمان با بنای مسجد اولیه ساخته شده است. سبک معماری آن به صورت چهار ایوانی است و دارای سردر بلند، صحن وسیع، حجره‌های دو طبقه و کاشی‌کاری زیباست. این مسجد در ضلع جنوبی بازارچه و جلوخان سید ولی در محل قدیمی باغ و خرابه‌های پاچنار قرار دارد


ریاست دبیرستان البرز

 

ریاست دبیرستان البرز را از سال 1319 تا 1323، آقایان وحید تنکابنی، علی محمد پرتوی صنیع الملک، حسن ذوقی و لطفعلی صورتگر بر عهده گرفتند هتل های تهران و سپس این مسئولیت به آقای دکتر محمدعلی مجتهدی گیلانی استاد دانشگاه واگذار شد که تا اواخر سال 1357 در این سمت انجام وظیفه نمود. در طی دوران ریاست آقای دکتر مجتهدی، ساختمان‌های متعددی به مجموعه ساختمان‌های البرز اضافه گردید که سالن سرپوشیده ورزشی، ساختمان جدید شبانه روزی، ساختمان آزمایشگاه‌های فیزیک، کتابخانه، سالن امتحانات بسیار عظیم و مرکز فنی در سال 1348 از جمله مهمترین آنهاست . در سال 1337 هنگامی که دولت وقت اقدام به تاسیس دانشگاه پلی تکنیک (امیرکبیر) هتل آزادی تهران نمود، حدود 10 هکتار از اراضی دبیرستان البرز تدریجاً به آن مجموعه واگذار شد و به این ترتیب از وسعت اولیه آن کاسته شد. در سال 1376 ساختمان مرکزی و ساختمان علوم در شرق دبیرستان البرز با شماره 2000 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.


دبیرستان البرز تهران

دبیرستان البرز، در ضلع شمال غربی تقاطع خیابان انقلاب و خیابان حافظ (چهارراه کالج) واقع است. محوطه وسیع دبیرستان البرز با وسعتی بیش از 15 هکتار، در سال 1292 شمسی (1913 میلادی) توسط یک هیئت آمریکایی از خواهر میرزا حسن خان مستوفی و شوهرش جلال الدوله خریداری شد و سپس در سال 1303 شمسی ساختمان مرکزی آن توسطهتل تهران نیکلای مارکوف، معمار برجسته روسی، با الهام از بناهای ایرانی و اسلامی در مدت یکسال به پایان رسید. دبیرستان البرز که در بدو تاسیس کالج آمریکایی نام داشت و بعداً کالج البرز نام گرفت، در سال 1319 شمسی از آمریکاییها خریداری گردید و به کار آنها خاتمه داده شد. دبیرستان البرز، با حیاط و باغی بزرگ شامل مجموعه‌ای از ساختمانهای قدیمی و جدید و تاسیسات جانبی است که ساختمان مرکزی و ساختمان آموزشگاه علوم، قدیمی‌ترین بخشهای این مجموعه است. ساختمان مرکزی دبیرستان البرز، در زمینی به وسعت حدود 3000 متر مربع احداث گردیده است. کل بنا دارای نماهای متقارن است و علاوه بر تکرار ریتم پنجره‌ها، نمای شمالی و جنوبی ورودی ساختمان دارای ایوانی بلند است. نماهای شمالی و جنوبی، با نورگیرها و ستونهای آجری کتیبه‌هایرزرو هتل تهران کاشی‌کاری شده فیروزه‌ای بالای قوس پنجره‌ها تزئین شده‌اند. ورودی دبیرستان با چند پله در سطح بالاتر قرار دارد و در دو طرف آن دو برج احداث شده است. ازاره سنگی دور تا دور بنا را فرا گرفته و تمامی بنا از آجر است. ستون‌های سراسری بنا، دارای بدنه سنگی و کف فضاهای داخلی نیز سنگفرش شده است.